Oedeemtherapie

Oedeem is een vochtopeenhoping in een deel van het lichaam als gevolg van een verstoord evenwicht tussen de aanvoer en afvoer van vocht. Dit kan zich uiten in zwelling, een gevoel van zwaarte, spanning of stuwing van de huid met een pijnlijk of tintelend gevoel. Er zijn verschillende soorten oedeem, namelijk: lymfoedeem, veneus oedeem en lipoedeem. In het filmpje ziet u hoe het lymfesysteem normaal gesproken werkt.

Wat is lymfoedeem?

Lymfoedeem is een ophoping van eiwitten en vocht ten  gevolge van een defect of onvoldoende functionerend lymfsysteem. Lymfoedeem kan een aangeboren oorzaak hebben, dit betekent dat er een aangeboren probleem is aan het lymfstelsel, dit noemt men primair lymfoedeem. Dit oedeem kan direct na de geboorte aanwezig zijn of zich later in het leven ontwikkelen als  het zogenaamde ‘slapend oedeem’ getriggerd wordt. Er is sprake van secundair lymfoedeem wanneer  het oedeem ontstaat na beschadiging van het lymfsysteem door een externe factor zoals bestraling, een operatie waarbij de lymfklieren worden verwijderd of een (wondroos)infectie. Secundair lymfoedeem komt relatief vaak voor na behandeling van kanker. Het is belangrijk om lymfoedeem te laten behandelen om erger – zwelling en verharding – te voorkomen en klachten te verminderen.

Wat is veneus oedeem?

Veneus oedeem (CVI = chronisch veneuze insufficiëntie) is een functieverstoring van het veneuze systeem (aderen). De kleppen in de aderen werken niet meer optimaal waardoor de vochtafvoer belemmerd wordt en er klachten aan de benen kunnen ontstaan. Er is sprake van zwelling in de benen (vaak vnl. rondom de enkels) die in de loop van de dag toeneemt, een zwaar en moe gevoel in de benen en/of rusteloze benen na enige tijd staan. Zonder behandeling blijft veneus oedeem bestaan en heeft u een verhoogt risico op het ontstaan van een ‘open been’ (wond). Veneus oedeem komt regelmatig voor in combinatie met lymfoedeem.

Wat is lipoedeem?

Lipoedeem is een ophoping van vet(lip) en vocht(oedeem). De vetcellen bij lipoedeem zijn vergroot en  kunnen een dubbele kern hebben. Deze vergrote vetcellen trekken vocht aan en houden dit vast. De huid wordt hierbij stugger en onregelmatiger, vooral als er sprake is van overgewicht. Als gevolg hiervan kan er zwelling ontstaan. Deze zwelling is symmetrisch aanwezig in de bovenbenen, benen en soms in de armen. De voeten en enkels blijven slank. Lipoedeem kan gecombineerd met  lymfoedeem aanwezig zijn, in dit geval zijn ook de voeten gezwollen. De benen zijn vaak pijnlijk, zwaar, vermoeid, koud en er ontstaan gemakkelijk blauwe plekken. Ook kunnen aan de dijbenen fijne putjes ontstaan, ook wel sinaasappelhuid genoemd.

Lipoedeem is een aandoening die niet altijd door medici wordt herkend. Lipoedeem wordt meestal zichtbaar aan het eind van de puberteit en verdwijnt niet wanneer men veel gewicht verliest. Behandeling met compressie zal nodig zijn om de klachten te verminderen en de benen in omvang te laten afnemen.

Wat zijn de behandelmogelijkheden bij oedeem?

  • Manuele lymfdrainage : dit is een massagetechniek gericht op stimulering van de afvoer van lymfvocht en op het bevorderen van de functie van niet aangedane lymfvaten cq. klieren.
  • Compressietherapie : om afname in omvang zo snel mogelijk te bereiken zal er veelal gezwachteld worden. Als het overschot aan vocht weg is zal er veelal  een therapeutisch elastische kous aangemeten worden om het effect te behouden.
  • Oefentherapie : ter verbetering van de beweeglijkheid,  spierversterking, afvoerbevordering en conditieverbetering.
  • Ademtherapie : ademhalingsoefeningen ter bevordering van afvoer van lymfvocht.
  • Voorlichting : over huidverzorging, preventie en zelfhulp.
  • Lymftaping : een specifieke tapetechniek die de huid iets optilt waardoor de onderhuidse circulatie verbetert en de afvoer van lymfvocht beter verloopt.
Inge-Meerman-Mens-en-Beweging

Onze specialist

Inge is een gespecialiseerd oedeemfysiotherapeut en is geregistreerd in het ParkinsonNet, een netwerk van zorgverleners vanuit verschillende disciplines, specifiek gericht op het ondersteunen van mensen met Parkinson. 

Heeft u klachten? Neem dan contact met ons op